Dünya’nın on gizemli yapıtından biri olan Stonehenge en çok tanınan ve gizemi merak edilen taş bloklarıdır. İngiltere’nin Wiltshire bölgesinde bulunan bu anıt “asılı taşlar” anlamına geliyor.
Her biri tonlarca ağırlıkta olan bu taşlar dairesel bir şekil oluşturuyorlar ve dik vaziyette duruyorlar. Üstlerine konulan taşların da nasıl yerleştirildiği ayrı bir muammadır. Bu taş yapı astronomi, geometri, Paganizm ve uzay bilimiyle ilişkilendirilse de hakkında bugüne kadar bilimsel bir veri bulunamamış.
Yazımıza Stonehenge’in tarihçesi ile başlıyoruz; sırasıyla Stonhenge taşları hakkında bilgi, ulaşım, ziyaret saatleri gibi konulara değinip Stonehenge Turu ve Bileti bölümünde tur ve bilet önerilerinde bulunacağız. Dilerseniz aşağıdaki içerik tablomuzdan doğrudan tur ve bilet ve giriş ücreti değerlendirmelerini yer aldığı bölüme geçebilirsiniz.
İçindekiler
Stonehenge Tarihçesi
Hakkında her türlü veri veya komplo teorisi üretilse de taş blokların hangi çağda buraya yerleştirildiği tam olarak bilinemiyor. Verilen bilgilerin hepsi birer tahminden öte geçemiyor.
UNESCO dünya kültür mirası listesinde bulunan Stonehenge birkaç aşamada inşa edilmiştir: ilk anıt, yaklaşık 5.000 yıl önce inşa edilmeye başlanan bir erken henge anıtıdır. Anıtın ortasındaki taş çember M.Ö 2.500 yılında Neolitik dönemin sonlarında oluşturulduğu belirlenmiştir. Son değişikliklerin Tunç Çağı başlarında (yaklaşık olarak M.Ö 1.500 yıllarında) yapıldığı ve de çevresinde birçok mezar alanının inşaa edildiği belirlenmiştir.
Stonehenge hakkında ilk yazılı belgeye MÖ 1. Yüzyıla tarihlenmektedir. Bu çağda yaşayan Yunanlı coğrafyacı Diodorus Siculus, kuzeyde bir ada olan Hyperborea (Britanya)’da küresel bir tapınağın varlığından bahsediyor. Bu tapınağın Güneş Tanrısı Apollon adına yapıldığını belirtmiş. Siculus, MÖ 50’de yazdığı “Evrensel Tarih” adlı kitabında tapınağın yerini, Kuzey rüzgarının ötesinde olarak tarif ediyor. Tapınak için de; “onların şahane, kutsal bir yerleri vardı… bu dikkat çekici tapınak, Apollon içindi, küre şeklindeydi, Ay Tanrısı her 18 yılda bir bu adayı ziyaret eder ve bu süre içinde yıldızlar yine eski yerlerine dönerler.” İfadesini kullanmış.
Stonehenge Turu ve Biletleri
Bilim adamları tarafından kabul edilen genel kanı bu esrarengiz yapının Antik Çağ eseri olduğudur. Taşların matematiksel olarak yerleştirilmesinden yola çıkarak, buranın bir gözlemevi olduğu düşüncesi de hâkimdir. Stonehenge bölgesinde yakın zamanda yapılan keşiflerde Roma Dönemine ve de Ortaçağ dönemine ilişkin eserler bulunmasıyla bu bölgenin Ortaçağ dönemine kadar aktif olarak kullanıldığını söyleyebiliriz.
Neolitik Taş Devri ile Bronz Çağı dönemlerine ait taş topluluğunun etrafını mezar höyüklerinin çevirmesi, buranın bir tapınak olduğu fikrini de beraberinde getiriyor. Bu nedenle burada her yıl ayin ve tören düzenleyen din grupları bulunuyor.
Stonehenge Taşları Hakkında Bilgiler
Anıtın yapımında iki tip taş kullanılmıştır. Büyük olanlara Sarsen, daha küçük olanlara Bluestones adı verilmiş. Arkeologların çoğu, Sarsen taşlarının North Wessex Downs alanında ( yaklaşık 20 mil uzaktadır) getirildiğine inanırken, Bluestones taşlarının güney batı Galler’deki (140 mil) Preseli Tepeleri’nden getirildiği kanısındadır. Kesin yöntem bilinmemektedir, ancak taşlar muhtemelen karaya doğru çekilmiştir veya su şebekeleri kullanılarak bölgeye taşınmıştır.
Stonehenge’in Havadan Görünümü – Stonehenge Turu ve Biletleri
Sarsenler; ilk aşamada kurulan taşlar olarak tahmin ediliyorlar. Taşların yerleştirilmesi ve dikilmesi için iki eşmerkezli düzenleme ( bir iç at nalı ve bir dış çember ) yapıldığı tahmin ediliyor. Bu taşların dört tanesi, balta başları ve birkaç hançeri gösteren yüz oymacılığıyla bezenmiş.
Bluestones; Sarsenlerin arasına kurulmuşlardır. İkili yay sistemiyle yerleştirildikleri tahmin ediliyor. Galler’in batısından, yaklaşık 225 km uzaklıktan getirildiğine inanılıyor.
- 4,000 veya 5,000 yıl önce şekil verildiği iddia edilen Stonehenge taşları toplamda 30 adettir. Devasa ve tonlarca ağırlığındaki bu taşların en büyüğüne Sarsen adı verilmiş. Bu taş 9 metre büyüklüğünde ve 25 ton ağırlığındadır.
- İki dikey taşın üzerinde yatay olarak bulunan taş 7,3 metre yüksekliğindedir.
- 1994’de Julian Richards ve Mark Whitby taşların bu alana nasıl getirildiği hakkında deneyler yapmışlardır. Deney için yağlı kalaslar kullanılmıştır. Büyük kayaların, yağlı kalaslar üzerinde kolaylıkla taşınabildiği görününce, ilk yapının bu şekilde oluşturulduğu kanısı oluşuyor.
- Güney İngiltere’nin geniş bir alanının ormanlık olmasına rağmen Stonehenge bölgesinin tebeşir gibi açık ve tepelik alan olması buranın bir anıt kompleksi olduğu tezini doğruluyor.
Stonehenge Ziyaret Saatleri ve Ulaşım
Stonehenge ziyaret saatleri mevsimsel olarak değişkenlik gösteriyor. Yaz döneminde her gün saat 09.00-20.00 saatleri arasında Stonehenge ziyaretlere açıktır. Eylül-Ekim aylarında giriş 09.30 -19.00 saatleri arasındadır. Kasım-Aralık-Ocak-Şubat aylarında giriş 09.30-17.00 saatleri arasındadır. Son ziyaret kapanıştan iki saat öncedir. Londra kalkışlı otobüslerin hareket saati sabah 08:15 ve öğleden sonra 13:45’tir.
Yaz aylarında ziyaretçi yoğunluğu olduğu için ziyaretinizi mümkün mertebe erken saatlerde gerçekleştirmenizi ve de biletinizi online olarak önceden almanızı öneriyoruz. Ayrıca imkanınız varsa daha düşük turist yoğunluğu olması nedeniyle ilkbahar/sonbahar aylarında ziyaret etmenizi öneririz.
Bu bölgeye aşağıda Stonehenge Turu bölümünde de anlattığımız üzere Londra kalkışlı tur & bilet kapsamında gelmenizi öneriyoruz. Bunun nedeni ise ulaşımın pahalılığı & alanın Londra’dan uzak olmasıdır. Yazımızın altında yer alan haritadan en çok tercih edilen tur otobüsünün Londra kalkış noktasının haritasına ulaşabilir, yol tarifinizi alabilirsiniz.
Eğer tur kapsamında değil de toplu ulaşım tercih edecekseniz trenle Salisbury tren istasyonuna geliyorsunuz. Buradan yaklaşık olarak yarım saatte bir kalkan The Stonehenge otobüsüne binip, alana gidiyorsunuz. Londra’dan geliyorsanız, Bath otobüsüne biniyorsunuz. Ayrıca Londra Havalimanı’ndan araç kiralayarak 2 saate yakın bir sürede Stonehenge’e ulaşabilirsiniz. Wiltshire İl Meclisi, yapı için yürüyüş ve bisiklet yolları da yapmış. Bölgeye geldikten sonra gezerek de alana gidebilirsiniz.
Stonehenge Turu ve Biletleri
Dünya çapında meşhur Stonehenge, İngiltere ve Dünya için en popular arkeolojik alanlardan biri olup Şubat 2014 döneminden bu yana yoğunluk nedeniyle zamanlanmış bilet sistemi kullanılmaktadır. Stonehenge biletinizi önceden online olarak almadıysanız ya da Londra’dan bu noktaya tur kapsamında gelmediyseniz bilet gişesinde yaklaşık 30 dk. – 45 dk. beklemeniz söz konusudur.
Stonehenge’i Londra kalkışlı otobüsler ile ziyaret etmenizi öneriyoruz. Elbette sadece giriş bileti olarak satılan online bilet çeşitleri de mevcut. Sizler için derlediğimiz en iyi tur ve bilet çeşitleri aşağıdaki gibidir:
1) Stonehenge Bileti + Londra Gidiş – Dönüş Otobüs Bileti (Tıklayınız-1) ya da (Tıklayınız-2): Londra’dan kalkışınızdan dönmenize kadar 6 saat sürecek bu organizasyon kapsamında Stonehenge’e Londra’da belirlenen noktalardan hareket ediyorsunuz. Giriş biletiniz veriliyor ayrıca ücrete tabii olan Sesli Rehber de (maalesef Türkçe dil seçeneği bulunmamaktadır.) bu bilet kapsamında sizlere sunuluyor. Bu paket biletin fiyatı 2022 yılı nisan ayı itibariyle yaklaşık 69,30 Euro ve hakkında 800’e yakın olumlu yorum var. Ulaşım sorunu ile uğraşmak istemeyenler için ideal bir paket olduğunu düşünüyor ve öneriyoruz.
2) Stonehenge Hızlı Giriş Bileti (Tıklayınız-1) ya da (Tıklayınız-2): Bu seçenek sadece Stonehenge giriş biletini kapsıyor. Yani içinde ulaşım opsiyonu yok. Ayrıca sesli rehber de bu bilet kapsamında değil. Bu bilet ile yaklaşık 30-45 dk. Aralığında bekleyeceğiniz bilet gişesi kuyruğundan kurtuluyorsunuz. Dilerseniz sesli rehberi Stonehenge girişinde ekstra ücret ödeyerek alabilirsiniz. Yazımız tarihi itibariyle Stonehenge giriş ücreti 23.91 Euro.
3) Stonehenge ve Roma Hamamları Turu (Tıklayınız-1) ya da (Tıklayınız-2): Profesyonel bir tur rehberinin size eşlik edeceği bu tur 1 gün sürüyor. Neredeyse 11 saat boyunca gezeceksiniz. Turunuza sabah 08:15’de Londra’dan kalkan otobüse binerek başlıyorsunuz. Stonehenge’e rehberinizle giriyor ve anlatımlarını dinliyorsunuz. Rehberinizi daha iyi dinleyebilmeniz için size kulaklık ve sesli rehberler de veriliyor. Stonehenge’in ardından Wiltshire’da yer alan ve mükemmel derecede korunmuş Roma hamamlarına gidiyorsunuz. Tüm giriş ücretlerinin dahil olduğu bu turda Roma Hamamlarını rehber anlatımıyla geziyorsunuz. Tur biletleri değişkenlik göstermekle birlikte yazımız tarihi itibariyle yaklaşık 95-100 Euro aralığındadır. Birinci seçenek olarak önerdiğimiz tur hakkında binden fazla olumlu yorum bulunmaktadır.
4) Stonehenge, Windsor Kalesi ve Oxford Kombo Turu (Tıklayınız): Stonehenge turu Roma Hamamları ile kombo tur şeklinde yapıldığı kadar farklı rota seçenekleri de sunuluyor. Bunlardan en çok rağbet görenlerden biri de Windsor Kalesi ve Oxford gezisi seçeneği olanı. Bu tur da Roma Hamamları turu gibi yaklaşık 11 saat sürüyor ve Londra Kalkışlı. Stonehenge’e ilave olarak Windsor Kalesi’ni rehber eşliğinde yapıyor; Oxford’da rehber eşliğinde yürüyüş turu gerçekleştiriyorsunuz. Turun fiyatı 2022 yılı itibariyle yaklaşık olarak 82 Euro civarında ve de hakkında 1000’den fazla olumlu yorum mevcut.
Ziyaret Tavsiyetlerimiz & Notlar
Yeni düzenlemeler neticesinde Stonehenge’in içine giremiyorsunuz ya da dokunamıyorsunuz. İçine girilmesine izin verilen sadece bir tarih vardır: 21 Haziran, en uzun gün. Bu tarihte Stonehenge’da yılın en uzun gününde güneşin doğuşunu izlemek üzere insanlar toplanmaktadır. Bu tarihin dışında Stonehenge’in dibine çekilen ipin gerisinden gözlemlemeniz, seyre dalmanız mümkün. Ortalama bir ziyaret yaklaşık 2 saat sürecektir.
Londra’dan hareket eden turlarla ya da bireysel olarak otobüslerle veyahut araç kiralama ile geliyorsanız Stonehenge Visitor Centre’da araçlarlar için büyük bir ücretli otopark var. Eğer online bilet aldıysanız biletinizi otopark girişinde göstermeniz durumunda otopark ücreti alınmamaktadır. Ayrıca burada ziyarete gelenler için Stonehenge’in anlatıldığı bir müze oluşturulmuş. Bunlara ilaveten yeme-içme ve diğer imkanlar için kafetarya vb. organizasyonlar düşünülmüş. Hatta bebek bakım odaları bile var.
Kışın bu alan oldukça soğuk ve rüzgarlı (ova olması nedeniyle). Londra’dan buraya geliyorsanız üzerinize muhakkak kalın bir şeyler alın. Yazın ise alan esmektedir. Bilhassa çocuk veya bebekle geliyorsanız her ihtimale karşı ince bir şeyler almanızda fayda olabilir.
Stonehenge için en ideal zaman Haziran-Eylül aylarıdır ve sabahın erken saatleridir. Sabah mümkün oldukça erken giderseniz turist yoğunluğundan kurtulmuş olursunuz. Eğer fotoğraf merakınız varsa hava durumunu kontrol ederek gitmenizde fayda var. En güzel fotoğraflar güneşli ve kısmen bulutlu olan günlerde çıkmaktadır.
Stonehenge’i ziyaret ederken bu alanın yakınlarında konaklamak isterseniz, Wiltshire her türlü mükemmel konaklama imkanına sahiptir. Salisbury’deki şehir evlerinden Cotswolds’taki kır evlerine, kadar gereksinimlerinize ve bütçenize uygun bir seçenek seçebilirsiniz.
Bu yazımızda Stonehenge ziyaretinize rehberlik etmesi amacıyla Stonehenge’in tarihçesi, bilinmeyenleri, ulaşımı ve ziyaret saatleri gibi konularda bilgiler verdik. Ayrıca Stonehenge Bileti, giriş ücreti, Stonehenge Turu, Londra hareketli Stonehenge turları ve kombo turlar konusunda önerilerde bulunduk. Yazımızı okuduğunuz için teşekkürler.